Trong môi trường làm việc hiện đại, xây dựng niềm tin từ đội ngũ là yếu tố sống còn để bất kỳ nhà lãnh đạo nào có thể dẫn dắt hiệu quả. Niềm tin không đến từ chức danh, không đến từ quyền lực hay sự kiểm soát – mà đến từ cách người lãnh đạo hành xử, trao quyền và truyền cảm hứng mỗi ngày.
David Marquet – cựu thuyền trưởng tàu ngầm của Hải quân Mỹ, người đã biến một đội ngũ kém hiệu quả thành đội hình có năng suất cao nhất trong hạm đội – từng chia sẻ 7 nguyên tắc lãnh đạo giúp nhà quản lý xây dựng niềm tin thực sự với nhân viên của mình. Những nguyên tắc này không chỉ phù hợp trong quân đội mà còn cực kỳ thực tiễn với mọi tổ chức doanh nghiệp ngày nay.
Tại sao niềm tin là nền tảng lãnh đạo?
Một đội ngũ thiếu niềm tin sẽ làm việc trong im lặng, ngại chia sẻ và không dám mạo hiểm. Trong khi đó, nơi có niềm tin nội bộ vững chắc, mọi người chủ động đóng góp, hỗ trợ lẫn nhau và hướng tới mục tiêu chung.
Việc xây dựng niềm tin từ đội ngũ không phải là một chiến dịch truyền thông nội bộ, mà là quá trình bền bỉ, đòi hỏi sự kiên định và chân thành từ người lãnh đạo.
7 nguyên tắc giúp bạn xây dựng niềm tin từ đội ngũ
1. Đừng chỉ quản lý – hãy để nhân viên tự quản
Khi bạn giao quyền cho nhân viên, điều bạn đang nói là: “Tôi tin bạn.” Niềm tin không chỉ thể hiện qua lời nói, mà qua hành động cụ thể – như việc để họ tự ra quyết định trong phạm vi cho phép.
- Cho phép nhân viên tự sắp xếp cách làm việc.
- Hạn chế micro-management (quản lý vi mô).
- Tin tưởng vào năng lực và động lực của họ.
2. Đừng ra lệnh – hãy đặt câu hỏi thông minh
Ra lệnh khiến người khác làm theo. Đặt câu hỏi khiến họ tư duy và chịu trách nhiệm.
Thay vì: “Làm cái này đi”, hãy thử:
- “Bạn nghĩ giải pháp nào phù hợp nhất?”
- “Theo bạn, bước tiếp theo nên là gì?”
Điều này giúp nhân viên cảm thấy mình có tiếng nói và thực sự đang tham gia vào quá trình ra quyết định.
3. Tạo môi trường an toàn để nói thật
Không ai muốn lên tiếng nếu sợ bị chỉ trích hay đổ lỗi. Một đội ngũ không dám nói sự thật sẽ sớm rơi vào khủng hoảng – bởi vấn đề tồn tại nhưng không ai dám nhắc đến.
Lãnh đạo cần:
- Đón nhận phản hồi không phòng thủ.
- Tránh chỉ trích cá nhân khi có lỗi.
- Biến lỗi lầm thành bài học chung.
4. Giúp nhân viên giỏi hơn mỗi ngày
Lãnh đạo không cần là người giỏi nhất, nhưng nên là người khiến người khác giỏi hơn. Khi nhân viên cảm thấy mình đang phát triển trong công việc, họ sẽ tin tưởng và gắn bó hơn.
Một số gợi ý thực hiện cho bạn:
- Đầu tư vào đào tạo kỹ năng.
- Tạo cơ hội thử thách mới phù hợp năng lực.
- Đưa ra phản hồi mang tính xây dựng.
5. Mời gọi ý kiến, thay vì “chốt đơn” một mình
Người ta chỉ góp ý khi cảm thấy lời nói của mình có trọng lượng. Một người lãnh đạo giỏi sẽ mời gọi sự tham gia, thay vì ra quyết định đơn phương.
- Hỏi: “Bạn nghĩ sao về đề xuất này?”
- Khuyến khích phản biện thay vì đồng thuận tuyệt đối.
- Lắng nghe bằng sự hiện diện, không chỉ qua hình thức.
6. Quan tâm đến họ như con người, không chỉ là nhân sự
Đội ngũ không chỉ là người đi làm – họ còn là cha, mẹ, con cái, bạn đời, và những cá nhân có đời sống riêng. Khi bạn thể hiện sự quan tâm chân thành đến con người phía sau vai trò, bạn tạo ra niềm tin bền vững.
Hãy hỏi:
- “Dạo này bạn thế nào?”
- “Có điều gì bên ngoài công việc khiến bạn trăn trở không?”
Chỉ một câu hỏi đúng lúc cũng có thể làm thay đổi mối quan hệ giữa lãnh đạo và nhân viên.
7. Công nhận kịp thời, thay vì thưởng kiểu chia rẽ
Phần thưởng cá nhân dễ tạo ra cạnh tranh tiêu cực. Trong khi đó, sự công nhận đúng lúc, đúng người và minh bạch lại củng cố tinh thần đội nhóm.
- Ghi nhận công khai trong cuộc họp nhóm.
- Khen ngợi cụ thể: “Tôi đánh giá cao cách bạn xử lý tình huống X.”
- Khuyến khích mọi người công nhận lẫn nhau.
Niềm tin không thể xây dựng trong một ngày – nhưng có thể được nuôi dưỡng từ những hành động lãnh đạo nhất quán mỗi ngày. Khi bạn dám buông kiểm soát, biết lắng nghe và thật sự quan tâm, đội ngũ sẽ đáp lại bằng sự chủ động, trung thành và nỗ lực vượt mong đợi.
Thành công của một tổ chức không đến từ vị trí cao nhất, mà đến từ những người bình thường cảm thấy mình có giá trị và được tin tưởng.
>> Tham khảo bài viết liên quan:
Thoát khỏi “cám dỗ khởi đầu” và duy trì mục tiêu dài hạn nhờ một thay đổi nhỏ trong cách làm việc
Làm việc có tâm – Bí quyết thăng hạng trong nghề và cuộc sống
Muốn bắt đầu buổi sáng như một người sáng suốt nhất phòng họp? Hãy học cách… không làm gì
